روستای نوار با جمعیتی نزدیک به 1800نفر ،دومین روستای پرجمعیت بخش مرکزی رزن ،از لحاظ فضاهای آموزشی ، فرهنگی و ورزشی ،متاسفانه جزء محرومترین روستاهای منطقه می باشد.( شاهد مثال ما همین بس که این روستا جزء دو روستای شهرستان است که ، دانش آموزان هنوز به صورت شیفتی در مدارس حضور می یابند . در سالهای گذشته ، اعتباری برای احداث فضای ورزشی روستا تخصیص شد ، که متاسفانه مانند اکثر پروژه های اجرا شده در دولت نهم و دهم ،بیشتر حیف و میل بیت المال بود تا فضایی برای ورزش و گذران اوقات فراغت .( فضای احداث شده این مجموعه در حال تخریب می باشد و  اکنون از زمین این پروژه ، برای انبار کردن محصولات کشاورزی و دامی!!!! استفاده می شود .)

مطالب بالا مقدمه ای بود بر این بحث که :در آستانه بیست و سومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران قرار داریم .نهاد کتابخانه های عمومی کشور در سیاست جدید خود به منظور گسترش فرهنگ کتابخوانی در روستاها ، اقدام به تاسیس  کتابخانه در روستاهای بالای 1500نفر جمعیت به صورت حق انتفاع ( در این طرح مکان کتابخانه از طرف دهیاری ،شورای اسلامی و یا خیرین به مدت 10 سال در اختیار نهاد کتابخانه های عمومی کشور قرار میگیرد و تامین نیروی انسانی 1 نفر از بین دارندگان مدرک کارشناسی از خود روستا، تجهیزات ،شامل قفسه میز و صندلی ،کامپیوتر ،خط پرسرعت اینترنت  ، سهمیه ماهانه کتاب و مجلات و ....به عهده نهاد کتابخانه های عمومی می باشد ) نموده است .روستای نوار هم یکی از روستاهای بخش مرکزی شهرستان است که شامل این طرح می شود . جا دارد همین جا از زحمات دهیار محترم روستا ،جناب آقای سیاحتی تشکر نمایم ،که تمام تلاش خود را برای تامین محل کتابخانه انجام می دهد . ولی انجام این کار از توان یک نفر خارج است .جا دارد ، اعضای محترم شورای اسلامی روستا ،فرهنگیان محترم و خیرین عزیز ،در این امر به صورت جدی وارد شده و مقدمات تاسیس این مرکز فرهنگی ( که نقش بسیار ویژه ای در تامین اوقات فراغت ،کمک به انجام تحقیقات درسی و ..... دارد) فراهم نمایند .

به نام آنکه هم یاد است و هم یادگار

با استعانت از آفریدگار جهان ، و به انگیزه ی رستاخیز طبیعت ، فرا رسیدن بهار  شکوهمند را که هنگامه ی تجلی مواهب الهی بر بستر طیبعت است به حضور هموطنان عزیز تبریک گفته ، و از  آستان حضرت احدیت مزید توفیقات برای خدمتی سرشار از صدق  ، اميد و مملو از توکل الهی در جهت رشد و  شکوفایی ایراني  آباد، مسالت می نمایم . سالی سرشار از موفقیت و شادی داشته باشید .

خدایا به خاطر بارش این برف زیبا سپاس

روز دانشجو روز حق طلبی و استبداد ستیزی

بر همه ی رهپویان  علم و معرفت گرامی باد .

روز دانشجو را به تو تبریک نمی گویم
تو را به این روز تبریک می گویم
که این روز بی تو، و بی حس “آرمان خواهی”
و “ایمانت به حق طلبی”، وجودی بی معناست . . .

روستای نوار در دشتی هموار ،با زمینهای حاصلخیز که در جنوب غربی شهر رزن واقع شده است .

مختصات جغرافیایی این روستا دارای عرض جغرافیایی (Latitude)      و طول جغرافیایی (Longitude)       می باشد .   متوسط ارتفاع  این روستا از سطح   دریا  1822متر    (Altitude)    می باشد .

جمعیت این روستا بر اساس آخرین سرشماری نفوس و مسکن شهرستان در سال 1390 دارای 526خانوار و 1797 نفر جمعیت می باشد که دومین روستای پر جمعیت بخش مرکزی شهرستان محسوب می شود .فاصله این روستا تا مرکز شهرستان 9 کیلومتر می باشد. زبان اصلی مردم روستا ترکی بوده و مکالمه با زبان فارسی نیز در بین مردم رایج است .

حدود جغرافیایی این روستا از شمال به روستای ینگی قلعه،از غرب به روستای تکیه ،از جنوب به روستای خیگان (یوشانلو) و از سمت مشرق به روستای شهرک زراعی محدود می شود .

قدیمی ترین اثر باستانی این روستا ،تپه ی ارگز(argaz) مربوط به سده های میانه دوران های تاریخی پس از اسلام می باشد که در فاصله تقریبا 2 کیلومتری جنوب غربی روستا واقع شده است . این اثر در تاریخ 27 /11/1387 با شمار ه ثبت 24620 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است .

شغل اکثریت مردم این روستا در گذشته کشاورزی و صنایع دستی نظیر قالیبافی بوده است .آب شرب و کشاورزی این روستا از طریق قنات تامین می شد که به علت بارش های  جوی کم و برداشت بی رویه آب های زیرزمینی در مناطق بالادست روستا، یکی از قنات ها به طور کامل خشک شده و 3 قنات دیگر روستا هم حال و روز خوشی ندارد .

بهسازی این روستا از سال 1385 توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی آغاز شده و در حال حاضر نیز کار تسطیح و آسفالت خیابانهای آن ادامه دارد .

عمده مشکلات این روستا در حال حاضر ،کمبود جدی فضای آموزشی که متاسفانه باعث شیفتی شدن مدارس  این روستا شده است و فقط تا پایان مقطع تحصلی راهنمایی امکان ادامه تحصیل در روستا وجود دارد .مشکل دیگر این روستا وضعیت آب شرب روستا ،مخصوصا در فصول گرم سال می باشد .بحث تامین فضای آموزشی این روستا و ایجاد مجتمع های فرهنگی و ورزشی نیازمند تلاش و نگاه ویژه مسئولین شهرستان می باشد .

روستای نوار در کتاب نزهه القلوب

در کتاب نزهه القلوب حمدالله مستوفی به عنوان یکی از 35 پاره دیه ،ناحیت چهارم اعلم همدان ذکر شده است .

روستای نوار در لغت نامه علامه دهخدا

دهی است از دهستان درجزین بخش رزن شهرستان همدان ،در 45 هزار گزی جنوب شرقی رزن و 3000 گزی مشرق راه رزن به همدان ، در جلگه ی سردسیری واقع است و 1120 تن سکنه دارد ،آبش از قنات ،محصولش غلات ،حبوبات ،صیفی و شغل مردمش زراعت و قالیبافی است .

* گز

واحد طول که ذرع هم گفته می شود و هر گز برابر با 16 گره و104 سانتی متر می باشد.و برطبق رقم 45000گز فاصله این روستا تا رزن بر اساس راه میانبر ،تقریبا 4کیلومتر و 700متر بوده است .که متاسفانه در فرهنگ مرحوم دکتر محمد معین، به اشتباه  45 کیلومتر ذکر شده است .

روستای نوار در جلد ششم اعلام فرهنگ فارسی دکتر محمد معین

نوار (navar)  ده ،دهستان درجزین ،بخش رزن ،شهرستان همدان ،فرمانداری کل همدان در 45 کیلومتری جنوب خاوری رزن واقع است و 1120 تن سکنه دارد ،محصولش غلات ،حبوبات ،صیفی و صنایع دستی زنان آن  قالیبافی است .